بیمار های کرونا

بیمار های کرونا | اکثر کارشناسان و پزشکان از تب و سرفه به عنوان علائم اصلی ابتلای به کرونا سخن گفتند غافل از اینکه بسیاری از بیماران این علائم را ندارند. Holly Bourne یک بیمار مبتلا به کرونا است که شب بدون هیچ مشکلی به تختخواب رفت اما روز بعد بدون حس چشایی و بویایی از خواب بیدار شد. اثری از تب و سرفه در Bourne نبود و حتی فکر کرونا هم به سرش نزد اما زمانی که به خاطر سر درد شدید به پزشک مراجعه کرد، مشخص شد که او به بیماری کووید ۱۹ مبتلا شده است.

بیمار های کرونا

با وجود اینکه هنوز به تحقیقات بیشتری درباره ارتباط بین ویروس کرونا و از دست دادن حس بویایی و چشایی نیاز است، کارشناسان و پزشکان فقدان این حس‌ها را نیز جزو علایم احتمالی کووید-۱۹ دسته بندی کرده‌اند. اما در حال حاضر میزان شیوع و ماندگاری این علائم مشخص نیست.

این علائم شاید در ابتدا چندان مهم به نظر نرسند، اما از دست دادن حس بویایی یا آنوسمی (Anosmia) نه تنها اثرات روانی روی بیماران می‌گذارد و لذت خوردن و نوشیدن را از آنها می‌گیرد، بلکه می‌تواند دردسرساز و خطرناک هم باشد.

به عنوان مثال Bourne میگوید که اصلا متوجه ذوب شدن جعبه پلاستیکی روی اجاق نشده چرا که مشغول درست کردن ساندویچ بوده است و بوی ناشی از ذوب شدن را حس نکرده است. همچنین این احتمال وجود دارد که غذاهای فاسد را هم به خاطر ظاهر سالمشان مصرف کنید.

بازیابی حس بویایی و چشایی چقدر طول می‌کشد؟

Sian Griffiths که مدیر یک مهمانسرای کوچک است، هنگام درست کردن خورشت کاری از بی طعم بودن غذا تعجب کرد، اما پس از خوردن یک غلاف هل فهمید که مشکل جای دیگری است. او هم مثل خیلی‌های دیگر سردرد یا تب نداشت و به همین دلیل بر اساس دستورالعمل‌‌ها برای آزمایش کرونا به مراکز درمانی مراجعه نکرد. چند روز بعد و با بدتر شدن اوضاع، حس بویایی را هم از دست داد:

“دماغم را در بطری قهوه و شیشه نوشیدنی فرو کردم اما هیچ رایحه‌ای را حس نکردم. از خوردن مواد غذایی نه لذت می‌بردم و نه حس ناخوشایندی داشتم. حتی شک داشتم این چیزی که می‌خورم غذاست یا نه.”

وی پس از گذشت ۱۲ روز از ابتلا به بیماری تازه حدود ۱۰ درصد از رایحه‌ها را استشمام می‌کند.

اینکه بیماران دچار فقدان حس بویایی یا چشایی شده‌اند به استفاده علمی یا محاوره ای واژه مزه برمی گردد. Munger در این خصوص می‌گوید:

“زمانی که دانشمندان از مزه سخن می‌گویند، منظورشان آن چیزی است که در دهان شناسایی شده و حس تلخی، شوری، شیرینی یا ترشی را به شما القا میکند. این در حالی است که مغز با همگرا کردن مزه و بو حس طعم را ایجاد می‌کند.”

Amy Walker سی ساله مدیر مالی و ساکن لندن است. وی پس از ارتباط با فردی که تست کرونایش مثبت اعلام شده بود به بیماری خود مشکوک شد و با خدمات سلامت عمومی تماس گرفت اما آنها به خاطر فقدان علائم در سیستم تنفسی او را آلوده تشخیص ندادند. او به خاطر دارد که پس از بیدار شدن از خواب شدیدا ضعیف شده بود:

“به قدری بیحال بودم که مسیر بین تخت تا دستشویی برایم مثل یک راه بسیار طولانی بود. حس‌های چشایی و بویایی را از دست داده بودم. نیمی از عمرم از اختلال تغذیه ای رنج می‌بردم و از بین رفتن حس چشایی از نظر روانی فشار زیادی به من وارد می‌کند. این مسئله خیلی زود باعث شد احساس درماندگی کنم. ترس از غذا مجددا بر من چیره شد و با خودم فکر می‌کردم وقتی طعم‌ را حس نمی‌کنم خوردن غذا چه فایده ای دارد؟ در حالی که خسته و درمانده بستری شده بودم ترس و وحشت ناشی از ویروس همه جا را فرا گرفته بود.”

خوشبختانه Walker پس از مدتی حدود نیمی از حس‌های خود را به دست آورده است اما مدتی است که روند بهبودی او متوقف شده و نگران است که این حس‌ها در همین حد باقی بمانند.

فقدان اطلاعات رسمی و معتبر درباره اثرات کرونا بر حس چشایی و بویایی باعث شد که Bourne خودش دست به کار شود و پس از مدتی تحقیق رشته توییتی را در صفحه توییترش منتشر کند. چند نفر از بیماران بهبود یافته در همین صفحه اعلام کرده اند که حس چشایی و بویایی خود را حتی پس از گذشت ۳ تا ۴ هفته هم بازنیافته اند.

پروفسور Steven Munger، مدیر مرکز بویایی و چشایی دانشگاه فلوریدا، زمان بازیابی این حواس پس از بهبودی از بیماری کووید-۱۹ را نامعلوم می‌داند:

“ما مدتهاست که می‌دانیم عفونت ویروسی در دستگاه تنفس فوقانی مثل آنفولانزا یا سرماخوردگی یکی از علل اصل غیرفعال شدن حس بویایی است. این فقدان در اکثر مواقع به صورت موقتی و کوتاه مدت رخ می‌دهد اما در معدودی این اختلال دائمی خواهد بود.”

این متخصص میگوید بهبود آنوسمی یا هیوسمی (کاهش حس بویایی) ممکن است چند روز یا چند هفته طول بکشد اما در یک سری موارد نادر از چند ماه تا چندین سال باقی مانده است. گاهی اوقات بهبودی به آهستگی صورت می‌پذیرد و در برخی موارد یکباره برمی‌گردد اما دلیل این تفاوت مشخص نیست.

Mark Driver پنجاه و پنج ساله که در کار ساخت نوشیدنی مشغول است، پس از سرفه‌های پیاپی، تب و گلودرد متوجه شد که به ویروس کرونا آلوده شده است. ۸ روز از بیماری گذشته بود که قدرت بویایی را هم از دست داد:

“قدرت بویایی در شغل من به شدت مهم است و به همین خاطر نگران از دست دادن آن برای همیشه بودم.”

دکتر Claire Hopkins، متخصص گوش و حلق و بینی و رییس انجمن راینولوژی بریتانیا، یک نظرسنجی را از ۲۵۰۰ بیمار مبتلا به کرونا ترتیب داده که دچار آنوسمی شده اند. حدود نیمی از افراد بهبود نسبی حس بویایی و چشایی بعد از چند روز و دو سوم آنها بهبود آن بعد از یک هفته را گزارش کرده‌اند.

اهمیت شناسایی از بین رفتن حس‌ها به عنوان نشانه کرونا

دکتر Claire Hopkins برای شناسایی از دست دادن حس چشایی و بویایی به عنوان علائم کرونا سخت تلاش کرد. او معتقد است این دو نشانه حتی از تب و سرفه هم در تشخیص ابتلا به کرونا مهم تر هستند.

دکتر Hopkins دانشگاه سلطنتی لندن را قانع کرد که این دو علامت را هم در اپ ردیابی کرونا قرار دهد. حدود ۱۰ روز قبل این دانشگاه اعلام کرد که فقدان بویایی و چشایی نسبت به تب و عفونت، به شکل بهتری به تشخیص کرونا کمک می‌کند. در هفته پایانی مارس بیش از ۴۰۰ هزار شهروند بریتانیایی ابتلا به یکی از علائم را گزارش کرده بودند که از این میان سهم فقدان چشایی و بویایی ۱۸ و تب تنها ۱۰.۵ درصد بود.

این اتفاق منجر به این شد که انجمن گوش و حلق و بینی بریتانیا از افراد دچار آنوسمی ناگهانی درخواست کند به خاطر احتمال ابتلا به کووید-۱۹ خود را قرنطینه کنند. پس از انتشار این بیانیه ،۲۰ نفر از همکاران دکتر Hopkins با او تماس گرفتند و گفتند که خودشان این علائم را دارند. یکی از آنها حتی آزمایش کووید-۱۹ را انجام داد که نتیجه اش مثبت بود.

چند نکته که بیمار های کرونا باید بدانند

حال سوال مهم این است که آیا میتوان برای بازیابی حس‌های چشایی و بویایی کاری کرد؟ به گفته دکترMunger یکی از درمان‌هایی که گاهی اوقات متخصصان گوش و حلق بینی برای رفع آنوسمی ناشی از التهاب صورت تجویز میکنند استفاده از استروئیدهای بینی است. در این روش برای کاهش التهاب، استروئید به داخل بینی اسپری می‌شود.

همچنین دکتر Hopkins به استفاده از قرص‌های استروئید در آنوسمی ناشی از ویروس اشاره می‌کند اما نباید فعلا از آن استفاده کرد چرا که سازمان جهانی بهداشت در خصوص مصرف استروئید خوراکی توسط افراد مبتلا به کووید-۱۹ هشدار داده است. دلیل این موضوع به احتمال افزایش عوارض تنفسی مربوط میشود. وی در این خصوص می‌گوید:

“تا وقتی که از بی خطر بودن استروئید مطمئن نباشیم استفاده از این داروها را تجویز نمی‌کنیم(به ویژه طی دو هفته اول بیماری کووید-۱۹). عوارض تنفسی معمولا بین روزهای هشتم و دوازدهم به بیشترین حد خود می‌رسند، از این رو بعد از گذشت دو هفته ریسک استروئیدها کمتر خواهد بود، با این حال هنوز در این باره مطمئن نیستیم.”

برای استفاده از این راهکارهای درمانی باید به متخصص مراجعه کنید اما روش دیگری وجود دارد که Hopkins و Munger انجام آن در خانه را توصیه می‌کنند. در این روش که تمرین بویایی نام دارد، باید چیزهایی که بوییدنشان بی ضرر است را استشمام کنید تا اپیتلیوم بویایی واکنش نشان دهد. اپیتلیوم بافتی در بخش فوقانی حفره بینی و کنار جمجمه است که سیستم‌های حساس درون آن به رایحه‌ها واکنش نشان می‌دهند. این همان بخشی از بینی است که گمان می‌رود هدف حمله ویروس کرونا قرار می‌گیرد.

کروناویروس از طریق یک سری برجستگی‌های تاج مانند خود را به پروتئین گیرنده ای به نام ACE2 در برخی از سلول‌های بدن متصل میکند و آنها را عفونی می‌سازد. شایان ذکر است که این گیرنده‌ها در پوشش درونی بینی به مقادیر زیادی یافت می‌شوند در نتیجه ویروس مهاجم به راحتی خود را به بینی متصل کرده و به اپیتلیوم آسیب می‌زنند. مشکل دیگر ورود بعضی ویروس‌ها به مغز از طریق اعصاب بویایی است که باعث عفونت می‌شود.

تمرین بویایی

FifthSense یک از موسسه خیریه است که برای کمک به درمان اختلال بویایی و چشایی تاسیس شده است. بنا به اعلام این موسسه برای اینکه این تمرین بیشترین کارایی را داشته باشد باید بیماران حداقل دو بار در روز (صبح و عصر) آنرا انجام دهند. اینکار باید با آرامش و به شکل طبیعی انجام شود و بیماران نباید طی آن به خود فشار آورده یا بیش از ۱۰ ثانیه چیزی را استشمام کنند.

استفاده از عطرهای گیاهی گزینه خوبی است اما به گفته دکتر Munger لزومی ندارد که از آنها استفاده کنید و می‌توان از دیگر اشیاء موجود در خانه مثل شامپو، ادویه‌ها یا آبلیمو هم استفاده کرد.

اینکار را چند بار تکرار کرده و کاملا روی بویایی تمرکز کنید. باید از هر مقدار حس بویایی که باقیمانده برای تقویت و بهبود آن استفاده کنید تا مغز هم با قرار گرفتن مداوم در معرض اینکار فرایند را بهبود ببخشد.

او درباره کارایی این روش محتاطانه صحبت میکند و مطمئن نیست که بهبود حاصل شده در سیستم بویایی بیماران به دلیل اجرای این تمرینات است یا بدن به صورت طبیعی آنرا بازیابی کرده است. فارغ از اینکه بهبودی به چه طریقی حاصل شده است قطعا اجرای این تمرینات به هیچ وجه روی حس بویایی تاثیر مخربی نخواهد داشت.

با وجود اینکه هنوز متخصصان با اجرای تحقیقات کنترل شده به اطلاعات موثق و جامعی در مورد ارتباط بین آنوسمی و کووید-۱۹ دست نیافته‌اند اما به سختی در این زمینه تلاش میکنند. کنسرسیوم جهانی محققان شیمی درمانی (GCCR) که شامل بیش از ۳۰۰ پژوهشگر بین المللی در زمینه بویایی و چشایی است، در حال انجام یک نظرسنجی از بیماران است.

دکتر Hopkins برای افرادی که دو هفته پس از بیماری هنوز حس چشایی و بویایی خود را بازنیافته‌اند این خبر خوش را دارد که اغلب افراد احتمالا بهبود پیدا خواهند کرد.

بیشتر بخوانید: